پمپ ها از جمله تجهیزات ضروری در صنایع مختلف می باشند اما به دلیل وجود آب بند مکانیکی و ماهیت و طراحی استهلاکی آن ها ، بعد از مدتی استفاده از آن ها نشتی در سیالات و پخش بخارات و گازهای سمی در انتقال مواد شیمیایی و سیالات سمی و خطرناک مشاهده می شود و امری اجتناب ناپذیر می باشد.
از همین رو طراحان برای حل این مسئله به فکر پمپ هایی افتادند که فاقد نشتی باشد تا از آن ها بتوان در انتقال مواد شیمیایی ، سیالات سمی و خطرناک و سیالات با میزان خورندگی بالا استفاده کرد . نوعی از پمپ اسیدی که با نام پمپ مگنتی ضد اسید شناخته می شود، نتیجه این طراحی می باشد که با حذف سیل مکانیکی، مشکل نشتی در اثر خوردگی و … را حذف نموده است.در این پمپ ها از طریق میدان مغناطیسی، نیروی محرکه الکتروموتور به پروانه انتقال پیدا می کند.
ساختار پمپ مگنتی
پمپ ضد اسید مگنتی در واقع پمپ سانتریفیوژ می باشد که محرک آن مغناطیسی می باشد و از آن جایی که حرکت از موتور الکتریکی به پمپ به وسیله ی نیروی مغناطیسی انجام می شود ، در نتیجه هیچ گونه اتصال مکانیکی بین شافت الکتروموتور و شافت پمپ وجود ندارد و به همین جهت نیازی به آب بند در آن ها نمی باشد.
در این پمپ ها با حذف آب بند مکانیکی و استفاده از یک شافت دو تکه در قسمت آب بند شونده ، ساختار آن را تکمیل می نمایند.
در ساختار پمپ مگنتی ضد اسید ، مجموعه ای از مگنت ها که دارای خاصیت آهن ربایی می باشد و توسط بیرینگ های روانکار شونده توسط سیال حمایت می شوند در قسمت مربوط به شافت داخلی که در معرض سیال پمپ شونده قرار می گیرد ، قرار داده می شوند. مجموعه ی مگنت های بیرونی نیز بر روی شافت انتقال قدرت قرار می گیرند . یک آب بند استاتیکی بین مگنت های درونی و بیرونی ، پوسته یا دیافراگم و سیال پمپ شونده را از اتمسفر بیرونی جدا می نماید.
مجموعه ی مگنت های درونی و پروانه ، با شار مغناطیسی ایجاد شده در مجموعه مگنت بیرونی به حرکت در آورده می شوند . مجموعه ی بیرونی ، مستقیما بر روی مجموعه هوزینگ بیرینگ و یا شافت موتور الکتریکی نصب می شوند.
پمپ اسیدی مگنتی در انواع متریال های فلزی همچون چدن ، فولاد ، برنز ، انواع استنلس استیل ها دوپلکس ها ، alloy های مختلف ، تیتانیوم و همچنین متریال های غیر فلزی از قبیل پی وی سی ، پی ای ، ptfe ، pvdf ، pp ، سرامیک ، شیشه و … با طرح های مختلف و بسیار ویژه در سیستم های مگنت و یاتاقان تولید می شوند و کاربرد بسیار وسیعی دارند .
مزیت پمپ مگنتی ضد اسید
- ایمنی زیاد در برابر انتقال مواد شیمیایی خورنده و حلال ها
- قابلیت جابه جایی و انتقال مواد شیمیایی خورنده و سیالات سمی
- صرفه جویی در مصرف انرژی به دلیل حذف سیل مکانیکی و تلفات ناشی از سایش آن ها
- استفاده از سیال پمپ شونده به عنوان روانکار یا خنک کننده
- عدم نشتی سیالات به محیط
- عدم هدر رفت سیالات گران قیمت و با ارزش موجود در پمپ
- نداشتن سر و صدای زیاد
- دارای ساختار ساده
- نگهداری و مراقبت راحت و آسان
- عدم تاثیر فشار مکش بالا بر نیروی محور رانش
- توانایی پمپاژ سیالات ویژه
- عدم وجود سایش بین اجزای پمپ
- عدم نیاز به تعویض مکانیکال سیل
- کاهش استهلاک پمپ
معایب پمپ مگنتی ضد اسید
پمپ مگنتی ضد اسید با توجه به مزیت های فراوانی که دارد ، دارای معایبی نیز می باشد که نیازمند دقت و توجه بیشتر قبل از تهیه و کاربرد آن ها می باشد.در این پمپ ها هزینه ی اولیه و همچنین هزینه های تعمیر و نگهداری بالا می باشد. پمپ مگنتی برای انتقال سیالات ساینده نا مناسب می باشد و همچنین نباید به صورت خشک کار کنند.نقطه ی کار کرد در آن ها باید بسیار نزدیک به نقطه بهینه کار کرد باشد . این پمپ ها توانایی مقاومت در برابر کاویتاسیون را ندارند و تمایل به گرم کردن سیال پمپ شونده را دارند.
موارد کاربرد پمپ مگنتی ضد اسید
پمپ های مگنتی ضد اسید به دلیل عدم نشتی در موارد زیاد و برای سیالات زیادی به کار برده می شوند ، همچنین از این پمپ ها گاها در دماهای بالا و پایین نیز استفاده می شود . به طور کلی با این پمپ ها می توان انواع سیالات تا دمای 450 درجه سانتی گراد و فشار های 200 بار را پمپاژ کرد . برخی از سیالاتی که قابلیت پمپاژ با این پمپ ها را دارند شامل موارد زیر می باشد :
- سیالات سمی
- سیالات شیمیایی
- سیالات فرار
- سیالات حاوی مواد رادیو اکتیو
- سیالات خورنده و ساینده
- سیالات اشتعال زا
- سیالات بد بو
- سیالات گران قیمت
- سیالات مضر برای محیط زیست
- سیالات تحت فشار یا تحت خلا
- سیالات حاوی مواد رادیو اکتیو
- سیالات دوفاز و گازهای مایع
نکات کاربردی برای استفاده از پمپ مگنتی ضد اسید
از آن جایی که ساختار و نحوه ی کار کرد پمپ مگنتی ضد اسید با سایر پمپ ها کمی متفاوت می باشد بنابرین لازم است تا قبل از استفاده از آن ها نکاتی باز بینی شود تا مشکلاتی ایجاد نشود :
- دما بالا نباشد.
- سیال متبلور و سفت نشده باشد .
- به تاثیر ویسکوزیته بالا در سیال توجه گردد .
- اندازه موتور بیش از اندازه بزرگ نباشد زیرا موجب جدا شدن قطعات از یکدیگر در هنگام شتاب گیری می شود .
- در سیالات میزان گاز بیش از اندازه نباشد .
- گاها در برخی طراحی ها ، انباشته شدن ذرات جامد معلق در مایع که سبب سایش یاتاقان ها می شود در محفظه موجب مسدود شدن آن می شود که در این حالت باید از فیلتر برای جداسازی ذرات استفاده شود .
- از خشک کار کردن پمپ جلو گیری شود تا از هزینه های تعمیر و نگهداری آن ها کاسته شود . بیشتر مشکلاتی که برای پمپ های بدون آب بند به وجود می آید در هنگام خشک کار کردن آن ها رخ می دهد زیرا در این پمپ ها سیال پمپاژ شونده یاتاقان های داخلی را روان کاری و خنک کاری می نمایند . در هنگام خشک کار کردن یاتاقان ها نیز خشک کار می کنند و موجب می شوند تا مواد سخت و شکننده در چند ثانیه آسیب ببیند .
