پمپ دوغاب چیست؟
پمپ دوغاب یا پمپ اسلاری، دستگاهی است که برای انتقال سیالاتی با ذرات جامد طراحی شده است. این سیالات که به دوغاب معروف هستند، میتوانند دارای غلظت، اندازه ذرات و خاصیت خورندگی بسیار متنوعی باشند. صنایع مختلفی مانند معدن، صنایع غذایی، کاغذسازی، تصفیه فاضلاب و… به دلیل نیاز به پمپاژ این نوع سیالات به پمپهای دوغاب متکی هستند.
پمپ اسلاری که با عنوان پمپ دوغاب نیز شناخته می شود، برای انتقال انواع مختلف سیالات خورنده و سایشی در صنایع مختلف به کار میرود. جنس بدنه این پمپ از چدن و آلیاژ فلزی ساخته شده است که دارای مقاومت بسیار بالاست و میتواند حتی سیالات حاوی ذرات جامد را هم جابجا کند. در برخی موارد، بدنه این پمپ از پلاستیک ساخته میشود. در عملکرد این پمپ، از موتور الکتریکی استفاده میشود که با چرخاندن پروانه، سیال را مکش کرده و با افزایش فشار، آن را از پمپ خارج میکند.
دوغاب به مخلوط ذرات جامد معلق در یک مایع گفته می شود که مایع نیز معمولا آب می باشد . از جمله ی موارد تاثیر گذار در پمپاژ دوغاب اندازه و طبیعت جامدات می باشد که باید توسط آب انتقال شود و در نتیجه سرعت پمپ ها نیز باید از حد معینی بیشتر نشود تا موجب ایجاد سایش در آن ها نشود زیرا که سایش در اثر سرعت به وجود می آید . البته با وجود این که در پمپ دوغاب تاکید بر روی اندازه و درصد جامدات می باشد اما باید این نکته را نیز در نظر گرفت که در برخی از کار بردهای دوغاب مقاوم بودن در برابر خوردگی از جمله فاکتور های مهم می باشد و در نتیجه در انتخاب نوع پمپ توجه به مقاوم بودن در برابر خوردگی باید در نظر گرفته شود .
در صنایع معدنی جابه جا کردن سیالاتی که خورنده یا ساینده می باشد بسیار مشکل می باشد . انتقال دوغاب مواد معدنی خورنده و ساینده توسط پمپ نیازمند پمپ هایی می باشد که در مقابل خوردگی و ساییدگی ناشی از انتقال سیالات حاوی مواد جامد مقاومت داشته باشد . در نتیجه در پمپ های دوغاب از متریال های خاصی استفاده می شود تا در مقابل خوردگی فیزیکی و شیمیایی مقاومت بالایی داشته باشد .
پمپ های دوغاب پمپ گریز از مرکز می باشند که ضد سایش ضد خوردگی مواد می باشد و کار برد بسیاری در صنعت مختلف به خصوص صنعت معدن دارند .
انواع پمپ دوغاب
همانطور که در زیر توضیح داده شده ، انواع مختلفی از پمپ ها برای پمپاژ دوغاب مناسب هستند. با این حال، قبل از در نظر گرفتن اینکه از کدام فناوری استفاده کنیم، باید به چند نکته مهم بپردازیم.
- اندازه و ماهیت مواد جامد در مایع: اندازه و ماهیت آن بر میزان سایش فیزیکی پمپ و اجزای آن تأثیر میگذارد و اگر جامدات بدون آسیب از پمپ عبور کنند.
یکی از نگرانی های پمپ های گریز از مرکز این است که سرعت و برش داخل پمپ ممکن است به دوغاب / جامدات آسیب برساند. به طور کلی، پمپ های دو پیچ کمترین آسیب را به مواد جامد در دوغاب می دهند.
- خورندگی مخلوط مایع یا دوغاب: دوغابهای خورندهتر، اجزای پمپ را سریعتر سایش میکنند و ممکن است انتخاب مادهای را که پمپ از آن ساخته میشود دیکته کند.
پمپهایی که برای پمپاژ دوغاب طراحی شدهاند، نسبت به پمپهایی که برای مایعات لزج کمتر طراحی شدهاند، کار سنگینتری خواهند داشت، زیرا دوغابها سنگین هستند و پمپاژ آنها دشوار است.
پمپ های دوغاب معمولاً از نظر اندازه بزرگتر از پمپ های استاندارد، با اسب بخار بیشتر، و با یاتاقان ها و شفت های ناهموارتر ساخته می شوند. رایج ترین نوع پمپ دوغاب ، پمپ گریز از مرکز است. این پمپ ها از یک پروانه چرخان برای حرکت دوغاب استفاده می کنند، مشابه نحوه حرکت مایع آب مانند در یک پمپ گریز از مرکز استاندارد.
پمپ های سانتریفیوژ بهینه شده برای پمپاژ دوغاب معمولاً در مقایسه با پمپ های گریز از مرکز استاندارد دارای ویژگی های زیر هستند:
- پروانه های بزرگتر ساخته شده با مواد بیشتر. این برای جبران سایش ناشی از دوغاب های ساینده است.
- پره های کمتر و ضخیم تر روی پروانه. این اجازه می دهد تا مواد جامد با سهولت بیشتری عبور کنند – معمولاً 2-5 پره در مقایسه با 5-9 پره در یک پمپ گریز از مرکز استاندارد.
برای انواع خاصی از شرایط پمپاژ دوغاب، پمپ های جابجایی مثبت ممکن است انتخاب مناسب تری نسبت به پمپ های سبک گریز از مرکز باشد.
این شرایط عبارتند از:
- سرعت جریان دوغاب کم
- هد بالا (یعنی ارتفاعی که پمپ می تواند مایع را تا آن جا حرکت دهد)
- تمایل به راندمان بیشتر از آنچه توسط پمپ های گریز از مرکز ارائه می شود
- کنترل جریان بهبود یافته
سایر انواع پمپ دوغاب عبارتند از:
- پمپ دوغاب عمودی: این نوع پمپها برای پمپاژ سیالاتی با ذرات جامد درشت و ساینده مناسب هستند. پروانه این پمپها در داخل یک محفظه عمودی قرار دارد و به همین دلیل در برابر سایش مقاومتر هستند.
- پمپ دوغاب گریز از مرکز: این نوع پمپها پرکاربردترین نوع پمپهای دوغاب هستند. در این پمپها، سیال با نیروی گریز از مرکز به سمت خروجی پمپ پرتاب میشود.
- پمپ دوغاب ضد سایش: این پمپها برای پمپاژ سیالاتی با ذرات جامد بسیار ساینده طراحی شدهاند. اجزای این پمپها از مواد بسیار مقاوم در برابر سایش مانند چدن، فولاد ضد زنگ و سرامیک ساخته میشوند.
- پمپ دوغاب ضد اسید: این پمپها برای پمپاژ سیالات خورنده و اسیدی استفاده میشوند. مواد به کار رفته در ساخت این پمپها باید در برابر اسیدها مقاوم باشند.
کاربرد پمپ دوغاب :
پمپ دوغاب در صنایع و محیط هایی همچون معدن ، نیروگاه ها ، متالورژی ، مواد شیمیایی و مواد نفتی و … به کار برده می شوند . این پمپ ها اشاره به استفاده از نیروی گریز از مرکز جامد ، مایع مخلوط انرژی دستگاه تبدیل انرژی الکتریکی به متوسط انرژی جنبشی و انرژی پتانسیل می باشد .
پمپ دوغاب برای انتقال دوغاب ، گلدان و سطل زباله حاوی جامدات در ویفر به کار برده می شود . این پمپ ها جهت انتقال دوغاب مواد معدنی که حاوی ذرات جامد با دانه بندی متفاوت می باشند و با هدف دستیابی به نیاز های کار خانه جات مختلف طراحی و ساخته می شوند . در پمپ های دوغاب به دلیل برنامه کاربردی خاص ؛ چرخش در پمپ موجب کنترل ذرات شده و از وارد شدن ذرات جامد و ایجاد آسیب و خوردگی به قطعات پمپ جلوگیری می کند . همچنین پمپ دوغاب می تواند در جهت تخلیه و جداسازی مواد جامد از محیط مایع استفاده شود تا مواد جامد را به حالت تعلیق در آورد .
بصورت کلی پمپ های دوغاب در موارد زیر استفاده می شوند:
- جابجا کردن پالپ ساینده
- پمپاژ گل
- انتقال چیپس گندله و ضایعات نفتی
- پمپاژ کردن نفت خام
- جابجایی لجن کف مخازن
- جابجایی دوغاب سنگ آهک
- تصفیه فاضلاب و زهکشی
- جابجایی کنستانتره های معدنی
- جابجایی پسماند طلا، روی و سرب و پسماند حاوی ذرات ریز و درشت
- استفاده در سیستم حفاظت از آتش
- جابجا کردن سیلیس، زغالسنگ و کنستانتره مس
- صنعت سیمان و استفاده در لایروبی رودخانه و اراضی
- همچنین در صنایع غذایی، دارویی، پتروشیمی و شیمیایی از این نوع پمپ استفاده می شود.
بصورت کلی پمپ های دوغاب در صنایع زیر استفاده می شوند:
- صنایع معدنی: پمپاژ دوغابهای معدنی، پسابهای معادن
- صنایع غذایی: پمپاژ مواد غذایی مانند میوه و سبزیجات، پورهها
- صنایع کاغذسازی: پمپاژ خمیر کاغذ و مواد شیمیایی
- تصفیه فاضلاب: پمپاژ لجن و مواد جامد موجود در فاضلاب
- صنایع شیمیایی: پمپاژ مواد شیمیایی خورنده
قطغات پمپ دوغاب
- پروانه
- کیسینگ
- آب بندی
- یاتاقانها
- الکتروموتور
- پوسته پمپ
- ولوت
- درایو
- شفت
- محفظه آب بندی
مزایای پمپ دوغاب:
از جمله مشکلاتی که پمپ ها امکان دارد با آن رو به رو شوند سایش و خوردگی قطعات آن می باشد . از آنجایی پمپ ها انتقال سیالات همراه با مواد جامد را بر عهده دارند این مواد به مرور در آن ها سایش و خوردگی ایجاد می کند . سایش زمانی اتفاق می افتد که دو عضو مکانیکی در حال حرکت باشند و در این صورت نقاط بر جسته روی دو سطح با هم اصطحکاک ایجاد می کنند و با افزایش تماس نقطه جوش هایی بر روی آن ها به وجود می آید و اگر دو جسم نا همگون با هم در تماس باشند جسمی که سخت تر باشد بر جسم ضعیفتر خراش هایی ایجاد می کند این خراش ها به مرور زمان و با استفاده بیشتر و بیشتر موجب سایش خراشنده در دستگاه می شود و زمانی که یک جسم با یک سیال از فاز متفاوت باشد موجب خوردگی در محل مورد نظر می شود به عبارت دیگر خوردگی در محیط های دو فازی رخ می دهد و می تواند خوردگی مکانیکی باشد و یا خوردگی شیمیایی . یکی از بزرگترین مزایای استفاده از پمپ دوغاب مقاومت به سایش و خوردگی قوی آن است که در واقع مواد اصلی آن توسط عنصر نازک پلی اتیلن فوق العاده با وزن مولکولی بالا ساخته شده است . از جمله مزایای دیگر مقاوم در برابر ضربه بودن آن هاست و همین امر باعث کاربرد این نوع پمپ در شرایط مختلف می باشد .
جهت خرید پمپ دوغاب از شرکت آراد پیشه شاره با شماره های 02156231369 – 09149277269 تماس بگیرید.
سوالات متداول
پمپ دوغاب چیست؟